Poetica narratio eiusdem
Postquam res Cypri sedemque evertere regni
Odrysiae potuere acies ceciditque superba
Nycosia atque omnis moeret Cythereia tellus,
Mustaphus bello victor truculentius ardet
5
Attollitque animos civesque urbemque remittit
Militis arbitrio et praedam poscentibus addit.
Invadunt urbem et quicquid modo caeca nocendi
Praeteriit rabies subitaeque insania caedis
Hoc hinians praedae repetit furiosa cupido.
10
Et strages, non pugna fuit. Pars altera ferro,
Altera pars iugulis agit. Implacabilis ipse
Signa movet Ductor, sectumque ante ora suorum
Praetoris caput ostentat. Simul agmina circum
It vagus attonitamque replet terroribus orbem.
15
Non ita sanguineum quassat Bellona flagellum
Aegidis obiectis, si quando in proelia Mavors
Bistonas immittit cogitque assurgere valles
Ossibus albentes et euntes sanguine campos.
At spoliis quaecumque (Ducem namque illa remordet
20
Cura magis) tota rapuere e divite Cypro
Tres onerat latas pretiosa merce carinas
Vestes argento intextas, defossa talenta
Infecti factique auri, signa aspera gemmis,
Craterasque auro solidos captivaque regni
25
Agmina nobilium pueros atque ore puellas
Ingenio, multo vigilandam milite praedam
Navibus imponunt. Ipse haec monumenta triumphi
Threicio mittit Mustaphus dona tyranno.
Iamque relinquebant portum ventoque secundo
30
Odrysias vexilla dabant errantia lunas.
Aufugiunt puppes retroque remurmurat unda
Icta salo humentique albescunt aequora sulco.
Litore stant longo matres et rapta per undas
Pignora cara vident, nec quid solventibus optent
35
Invenient. Quid enim prodest per caerula cursum
Poscere felicem ventosque orare ferentes?
Scilicet ut faciles contingere moenia Thracum
Detur et immiti longum servire Tyranno.
Naufragium caurosque truces finemque malorum
40
Orarent potius. Refugit tamen ista parentum
Mollis amor teneroque micans in pectore sensus
Suspensis igitur votis, sine fine querelas,
Quod superest fundunt et questu littora complent.
Nec minus ingenti sulcata per aequora luctu
45
Responsant naves et femineo ululatu
Cuncta sonant repetuntque incerta litora voces.
Illa quae geminas inter sublimior alto
Innabat puppis velisque capacibus omnem
Hauribat Boream et magna se mole ferebat.
50
Forte vehebatur praestanti corpore virgo
Cypria. Plorantes haec inter sola puellas
Sicca genas alto facinus sub corde premebat.
Nec tacuit. Portu nam vix egressa dolentes
Affari et dictis lenire ita coepit amicis.
55
"Quid iuvat, o sociae crinemque et pectora palmis
Dilacerare modis non proficientibus? Aut me
Credula spes fallit grande aut aliquid canit intus
Insidens animo Numen.Sequar omina tanta.
Quicquid id est certe magnum est, quod tendere dudum
60
Mens agitat mihi nec segni contenta querela."
Talia conanti similis similisque furenti
Cypria sed miseris non exaudita canebat.
Est locus extremis subducta in parte carinis
Quo grandes ex aere globos et pulveris ollas
65
Sulphurei plumbique moras tabulata coercent.
Hic miles dum nitra manu liventia tractat,
Affuit et virgo subitoque in pectore flammae
Exarsere novae secumque "En -inquit- apertus
Libertati aditus. Faciam quod numine dextro
70
Iam dudum meditor. Misero iam nulla pudori
Iam superest, nisi flamma absumere flammas
Et nivibus sperare meis incendia. Quantum
Heu peragam stragis, strages super ipsa futura.
Sed peragam. Sic igne iuvat succendere pectus
75
At vos, o flammae, vicinae pabula morti
Accipite hanc animam meque his arcete periclis
Et sceleris puram donec licet addite Caelo.
Interea extinxisse nefas laudabor et hosti
Praedam avertisse et cineres satiasse meorum."
80
Sic memorat fatoque instante ferocior odit.
Iam lucem dextraque facem quam forte gerebat
Sustulit accensam Divisque in vota vocatis
Restitit ancipiti similis. Dein concita rursum
"Quid cessas anime - increpitat -, quando ipsa vocat res?"
85
Ah, pereat mecum, mihi si quid amabile formae
Atque Helena saltem casta flagret aequore Cyprus."
Nec plura his iaculata facem stetit. Ilicet arsit
Extemplo fulgur, tonitruque exterrita pinus
Evomuit flammarum undas et fragmina caelo
90
Sustulit avulsae disiecta mole carinae.
Nec tantum ruptis quotiens fornacibus Aetna
Horrendum sonat, accensas liquefacta per auras
Saxa Volant piceusque ambustae nimbus arenae
Pellitur atque imo discluditur insula fundo.
95
Horrifico quantum tabulata excussa fragore
Aere dissiliunt truncisque cadavera membris
Seminacesque artus et grandes orbe molares
Flagrantesque trabes nube obvolvuntur eadem
Et caelo confuse gemunt, magno inde sonore
100
Praecipitant, pelagus stridenti extinguit in unda.
Nec vero stetit hic strages, sed tempore eodem
Africus incumbens pelago taedasque volantes
Praecipitesque globos et saxa reciproca longe
Detulit et socias subeuntes pone carinas
105
Involvit flammis, illae piceo unguine pingues
Accipiunt inimicum ignem similisque fatiscunt
Clade ambae. Furit immissis Vulcanus habenis
Transtra per, et liquidis manantia robora ceris
Avulsasque trabes disterminat aequore toto.
110
Tristes reliquias. Fluitat captiva supellex
Scuta virum galeaeque et Cypria gaza per undas
Signaque rapta ducum transfixaque pectora remis
Et singultantes extis fumantibus artus.
Quin etiam extincti passim super aequore pisces
115
Ex illo visi, tabulaeque in gurgite vasto
Innantes et adhuc incendia sola ferentes.
Multa quoque ad terras semustis corpora formis
Venerunt, aestus eiectamenta furentis,
Impleruntque sinus deserto in litore matrum
120
Quae dubios artus incertaque membra legentes
Sed caras tamen exuvias. Vos terque quaterque
Invidere quibus cum libertate cadente
Contigit oppetere et patriae superesse negatum.
Tu vero, ante alias fortunatissima Virgo,
125
Quae dudum ingratis latuisti ignota sub undis.
Tempore iam ex isto, si quid mea carmina possunt
Emerges me vate tuumque in saecula nomen
Cypria defensi dabit argumenta pudoris
Et priscas inter numeraberis Heroinas.