Fausto Andrelino de pacifica successione

Reference basis text: G. Tournoy-Thoen, 1982

Editing of the digital edition: Daniela Marrone


Quis neget aeterno Francos a numine reges

      Tradita pacifica scaeptra tenere manu?

Solvitur ut moriens tenues regnator in auras,

      Legitimus tutas excipit alter opes.

5

Excipit et concors posito gens subdita Marte

      Dedita non ficta pectora mente vovet.

Et iurata fides solido stat firmior aere,

      Intrepida et spretae vita parata neci.

Vtque apis unita iam iam moritura cohorte,

10

      Sic regem stipat Gallia densa suum.

Persane continuo ductor versabitur ore,

      Quum sint in Francum tam pia corda ducem?

En vix nocturna Ludovico morte subacto

      Matutina gradu turba frequente coit.

15

Non secus ad grandis populandum farris acervum

      Formica aestivo spissa calore coit.

Inde salutatus cuncta rex voce; novasti

      Pristina deformi squallida iura situ,

Ceu vetus exuta serpens tunc pelle novatur,

20

      Quum verni spirans syderis aura tepet.

Apta gubernando praeponis pectora regno,

      Exigis et cupida praemia nulla manu.

Non bene venali residens Astraea sub hasta

      Prostat ut impleto publica scorta sinu.

25

Optima promittunt sperandam exordia finem,

      Gratia et est regni conciliata tui.

Semper magnanimi reseranda est principis arca,

      Et res aequali lance tenenda venit.

Ista regunt, solus puppim ceu clavus aduncam,

30

      Quem movet aequoreis nauta peritus aquis,

Sic Titus Ausonias sumens incaepit habenas

      Finis et incaepto est non aliena suo.

Propterea humanae fertur memorabile gentis

      Delicium, et Latii gloria prima throni.

35

Vncte coronaris sacro Francisce liquore,

      Quem tulit a summo missa columba polo

Mystica christigeni quum dilluit unda lavachri

      Conversa in sanctam regia membra fidem.

Saulica non tali nec membra Davitica olivo

40

      Divino unxisti, iusse propheta, sono.

Tota Sophoclaeo resonanda est forma cothurno:

      Nunc brevis imparibus summa sit acta modis.

Post modo Sequaneis praecinctam fluctibus urbem

      Intras albenti conspiciendus equo,

45

Cesserit armati sonipes cui Martis anhelans

      Dum rapido ingreditur moenia Thraca pede.

Dum flectis domitas animosus Castor habenas

      Tellus spumantem pressa tremebat equum.

Splendebas totus candentem indutus amictum,

50

      Scythonis ut prima terra referta nive.

Grandibus et mirum preciis adamanta gerebas,

      Quem tenuit Phario fratre marita soror,

Et quam mordaci gemmam liquefecit aceto

      Regina immensae luxuriosa gulae.

55

Suffixa in longa cassis praecesserat hasta

      Atque Severina lata corona manu.

Praetereo armatas fulgenti ex aere cohortes,

      Candida et in trabea lilia texta tua.

Praetereo tetrica sanctum gravitate senatum,

60

      Atque omni plenas relligione vias.

Haec, haec Cumaeos laus est recitanda per annos

      Gallia qua firmo nixa tenore viget,

Vt viget Haemoniis Daphne Peneia campis,

      Quam nulla infandum polluit arte nephas.

65

Purpureus talos quadrupes velatus ad imos

      Gestabat capsa clausa sigilla brevi,

Capsa quae nunquam claves experta sinistras

      Vnica iusticiae norma tenacis adest.

Pone subit magnus venerando Antonius ore,

70

      Quem Tyrio intexit tincta colore toga,

Cuius et in prato posuit sua signa virenti

      Occulta immunis proditione fides.

Atque novem verna Musae spatiantur in herba,

      Vivus et Aoniae fons scatet altus aquae.

75

Qui bibit, ut pastor patrii servator ovilis,

      Ex illo subitus fonte poeta redit.

Non tot ramosa viridantes arbore frondes,

      Quot tu principibus undique saeptus eras,

Principibus possent totum qui sternere mundum,

80

      Ponere et ad patrios victa trophaea deos:

Strenua magnanimo Lanconia Marte propago,

      Claraque Borbonii fama canenda ducis,

Nobile Vindocino deductum a stemmate germen,

      Et quos praeterea longa referre mora est.

85

Eoa orbarant preciosis litora conchis

      Vesteque Cadmaeam versicolore Tyron.

Non habuit solitum flavus quod volveret aurum,

      Et vacua exhaustus fluxerat Hermus aqua.

Pendentesque hyrta torques cervice ferebant

90

      Quos valido partos Manlius ense tulit.

Antiqua huic potuit Roma invidisse triumpho:

      Tanta erat ornatu pompa videnda suo.

Ad tua conveniunt avidae spectacula gentes,

      Angustumque premit crebra catherva locum.

95

Non nova sufficiunt numerosae pulpita turbae,

      Nec capit astrictas multa fenestra nurus.

Mirantur roseos procero in corpore vultus

      Et tractanda habiles fortia ad arma manus.

Talem mirata est Pellidem Graecia, quando

100

      Solverat in Phrygios vela petita focos.

Omnis et unanimi manans vox publica ab ore:

      "En", ait, "en Franci stella serena soli,

Stella Dionaeo nunquam caritura nitore

      Quemque salutaris flamma dialis habet".

105

Tardior occiduum Titan descendit in aequor,

      Longius ut cernat praetereuntis iter;

Aera et obscuro tenebrosum expellit Olympo,

      Spectantem offendat ne gravis umbra deum.

Nocturnas gemino pluvias a Pisce profusas

110

      Defugat augusto mane revecta dies.

Caetera cum magno superum Iove turba deorum

      Plausa serenata gaudia fronte videt.

Et Phoebo exultat madidas pellente tenebras,

      Solvitur et seris gratia iusta rotis.

115

Quid mirum humana, rex alte, a gente colaris,

      Quum tua sint toti pectora grata polo?