Tito Vespasiano Strozzi eroticon 1, praef.

Testo base di riferimento: Anita della Guardia, 1916

Cura dell'edizione digitale: Cristina Zanatta


Titi Vespasiani Strozae
poetae illustris in Eroticon
ad Divum Herculem Estensem praefatio.
Adloquitur librum

Vade liber securus ad Herculis aedeis

      Nam facileis aditus regia mitis habet;

Nec vereare, licet magnis ego vatibus impar

      Sandalias biberim non Heliconis aquas;

5

Scis tamen ut nostras viridis Venus aurea myrti

      Non dedignetur cingere fronda comas.

Vade igitur, nec te properantem proxima tardent

      Atria, magnanimi nobile regis opus;

1a

Parve liber, quamvis doctis ego vatibus impar

2a

      Sandalias biberim, non Heliconis aquas,

3a

Vade tamen divi securus ad Herculis aedes

4a

      Nam faciles aditus Regia mitis habet.

5a

Sed neque dum properas mirantem Iulia tardent

6a

      Atria, magnanimi nobile Regis opus

Nec tot clara tuos teneant palatia cursus,

10

      Singula dum cupidum cernere pulchra iuvat.

Iuncta foro delubra petes, superosque rogabis

      Vt ceptae praestent omina fausta viae.

Protinus ingenti transgressus limine templi

      Magnorum statuas tres venerare Ducum.

15

Alberti ad laevam tibi erit senioris imago

      Qui gerit augusta sceptrum paterna manu.

Ille suas urbisque simul firmavit et auxit

      Pontificis claro munere dignus opes;

Caelatusque patris magni venerabile nomen

20

      Civibus ostendit, partaque iura lapis.

Pars adversa fori, quae proxima cernitur aulae,

      Non minus ornatu conspicienda suo est.

Nicoleos ibi marmoreo sublimis in arcu

      Insidet aurato pacis amator equo.

25

Grandibus hic meritis hominum sibi pectora vinxit,

      Certus amor populi deliciaeque sui.

Filius hunc iuxta solio spectatur in aureo,

      Borsius illustres maximus inter avos.

Ille novum primus nostrae decus addidit urbi,

30

      Altaque iam fama contigit astra sua.

Hos pietate pari colimus, semperque colemus,

      Hos omnes patriae sensimus esse patres.

Quos ubi transieris, postesque intraveris altos,

      Incipe marmoreos dexter adire gradus.

35

Occurrent spatiosa tibi coenacula per quae

      Ad magni thalamos Herculis ire datur.

Sed cave ne pictis radians laquearibus aurum

      Spectanti longae sit tibi causa morae.

Ad dominum propera quem postquam videris, illi

40

      Coetera postpones quae pretiosa putas.

Fac valeas animo, divini luminis ardor

      Ne visus hebetet corde stupente tuos.

Ille quidem facilis, nec te, nisi fallor, euntem

      Despiciet, placida suscipietque manu.

45

Sed licet auratos tibi purpura vestiat artus,

      Sit bene compositis littera picta notis,

Et quamvis cultu possis non vilis haberi,

      Haud tamen id satis est, res nisi certa probet.

Non ebore et gemmis, non auro vera paratur.

50

      Nobilitas, aliquid maius habere decet.

Nam virtutis opes tantum ornamenta putantur

      Quos fortuna sua datque rapitque manu.

Haec igitur nequeunt generosum reddere quemquam;

      Causam in se virtus nobilitatis habet.

55

Qua re, ne similem Princeps te iudicet umbrae

      Quae norit nullos edere verba sonos.

Oscula cum dederis felici debita dextrae,

      Sis memor haec regi dicere verba meo:

Summe ducum quo non alius vel nomine maior,

60

      Nec bello melior, vel pietate prior,

Stroccius haec iussit me limina Titus adire,

      Qui tua sincera numina mente colit.

Cuius certa fides, variis tibi cognita princeps

      Casibus, extremum stabit adusque diem.

65

Ille sub auspicio, primis quae luserat annis

      Haec prodire cupit qualiacunque tuo,

Maior ut accedat scriptis ex nomine tanto

      Gloria qua tecum vivat et ipse diu.

Nec velut egregiam me rem tibi dedicat auctor

70

      Quaeve sit Herculeo digna supercilio;

Sed potius, ne quot meritis et qualibus illum

      Prosequeris memorem se minus esse putes.

Sume libens animus quicquid tibi deditus offert,

      Non data, mens dantis respicienda tibi.

75

Non aspernantur puro nos corde ferentes

      Supplicibus votis munera parva Dei.

En quoque terrarum atque hominum cui summa potestas

      Peneque coelitibus par, imitare deos.

Et licet imperii te moles occupet ingens

80

      Assiduis curis detineatque sibi

Fronte tamen placida, si quid praestabitur oti,

      Respice ad haec praesens quae tibi dona fero.

Invenies aliquid teneros hic praeter amores,

      Iudicio damnes quod minus ipse tuo.

85

Teque, tuaeque leges clarissima nomina gentis

      Ac celebres fama quos canit ille viros.

Addita sunt etiam pedibus nonnulla solutis,

      Texta sit ut varia nostra corona rosa.

Vtque reor proprium, quod postera forsitan aetas

90

      Sit lectura, tibi nunc meditatur opus

Talia magnanimi per te referantur ad aures

      Herculis o Domino care libelle tuo.

Sedulus haec postquam mandata peregeris, ut nos.

      Diligat, hoc nimium ni putat esse, roga.