1. de Orpheo navigante
et post ad inferos pro uxore descendente

Iam maris vasti penetrabat undas,

Pelion linquens pegasea pinus,

Iamque canebant agitata longis

Aequora tonsis,

5

Cum pius Phoebi citharam sacerdos

Movit, insigni cecinitque plectro,

Et parem nervis parilemque voci

Commodat ictum.

Illicet nymphae vitreis ab antris

10

Efferunt hudum caput ac per undas

Implicant, certo choreas secutae

Cum pede cantum;

Illicet Triton resonante ab ore

Buccinam intendit scopuloque ab alto

15

Assonat vati; pecus omne summa

Ludit in unda.

Ipse stans celsa modulansque puppi,

Purpura insigni et venerandus ostro,

Ad decus famae ciet atque honorum et

20

Praemia laudum:

Fortibus summi meritum triumphi,

Fortibus primae meritum coronae,

Fortibus plausum populi patrumque

Publica dona,

25

His et aeternum decus apparari

Morte praelustri, his titulos sepulcri

Signaque et divis solitos honores

Templaque et aras.

Hic et heroas iuvenumque primos

30

Cerneres pontum validis lacertis

Verrere, atque aestus pelagi et minaces

Vincere fluctus.

Tum sacer vates graviore plectro

Suscitans: "Hoc, hoc agite, o iuventus,

35

Hoc, deum proles, agite et volenti in-

Cumbite dextrae.

Vos labor primos hominum, diis vos

Reddet aequales labor et deorum

Coetui adiungens sola salsa ponti

40

Subdet et auras.

Hoc virum virtus studiumque pulcri

Poscit, hoc illud decus, hoc et illi

Qui Iovi vos conciliant honores

Famaque poscunt."

45

Talibus vates. Ibi cepit ingens

Ardor heroas, novus urit ignis

Pectora, accendit nova flamma haventis

Et nova virtus.

Thraciae haec olim citharae ad labores

50

Ac decus vis enituit canendo,

Quae quoque et vati fuerit querenti

Ditis ad antrum.

Hoc refer mecum, o Erato; per umbras

Sola nanque illum comitata, sola

55

Illius luctum et lacrimas levabas

Pectine mulcens:

"Mitis o mundi dea nigricantis,

Supplices ad te lacrimas profundens

Assum, o et vocem et lacrimas precantis

60

Accipe vatis,

Cui et inferni patuere postes

Sponte reclusis foribus canenti,

Cessit intranti canis et remissos

Clusit hiatus.

65

Coniugis manes repeto, relicta

Luce sub terram in tenebras profectus;

Coniuge et pro te, tenebris relictis,

Aethera coniux

Et diem et coeli iubar et vagantes

70

Siderum ac solis radios petivit,

Teque et incepti pretium et laboris

Praemia portat.

Fas tibi et vatis pietatis ergo

Reddere assueti pretium laboris,

75

Fas mihi optatum pretium referre et

Praemia cantus.

Te deam coeli canimus, te et imi

Sceptra gestantem solii, te et hudi,

Fluctuum campos moderantem et almae

80

Hubera terrae.

Ipse ego et divum atque hominum sacerdos

Hoc peto, et iustum peto pro recepta

Coniuge, et silvas moveam et profundi

Marmora ponti,

85

Sacraque et ritus statuens, dicabo

Templa, et aeternum metuentur arae

Supplicum votis venerandae et aurea

Thuris acerra."

Interim manes stupuere cantu,

90

Distulit poenam rota, constiterunt

Saxa, non angues cruciant nec hydrae

Vulturiive;

Hic et umbrarum chorus et silentum

Vulgus oranti affremuere, et una

95

Plaudit heroum genus et canoro

Consonat ore.

Diva tum triplex modulante cygno,

Plebis et plausu, memor et rapinae,

Et tori et lucis memor, in favorem

100

Ora resolvit:

"Duc age, o vates, sociam, et laborum

Quem petis finem cape; fas sit illam

Regredi tecum, modo ne in sequentem

Lumina flectas."

105

Rursus umbrarum affremuere turbae,

Rursus et vates citharam resumit,

Ipse praecedens, sequitur canentem

Aurea coniux,

Vulgus atque una attonitus silentum,

110

Monstraque et manes trepidi Gigantum,

Quos triceps custos procul allatratu

Arcet ab amne.

Heu, quod obstantes pelagi fragores,

Quodque discordes Erebi tumultus,

115

Quod potest dirarum animos sororum

Flectere carmen,

Non potest tristis oculos puellae,

Pectus aut trux virginis, aut superbae

Foeminae immites animos feramque

120

Vertere mentem.