29. elegia de Sibenicensis agri vastatione

Credebam post multa mei mala fata vigoris

      Denique iam fatis vivere posse bonis.

Interdum celum nimbis agitatur et auris,

      Interdum radiis ornat Apo1lo suis.

5

Non mutat scaevas in me fortuna sagittas;

      Me miserum semper, fors mala, quid crutias?

Sapphica credebam iam leto condere cantu

      Te, pulcher, Musis, Phoebe, favente meis.

Nunc elegos iterum cogor cantare dolentes

10

      Et premor, a! lacrimis protinus ipse meis.

Non fato similes habeo, fortuna, poetas,

      Qui cecinere elegos corde gemente malos.

Delia, te cultus cantat, formosa, Tibullus

      Et dolet ingratas semper habere faces.

15

Non erat ille dolor vatis sine vulnere ceco,

      Attamen ille dolor plenus amoris erat.

Naso, pulsus eras patria cariturus, amicis,

      Sollatio multo, coniuge et ipse tua.

Ille dolor cunctos vincebat, Naso, dolores,

20

      Quem vincit certe nunc meus iste dolor.

Praetereo fratres crudeli morte peremptos,

      Quos flevit misero nostra querella sono,

Et taceo multos, qui me pressere, dolores;

      Me miserum semper, fors mala, quid crucias?

25

Hei mihi, nunc doleo patrios vastarier agros

      Factaque Christicolis maxima probra viris.

Ista mei luctus et magni causa doloris,

      Et superat querulos nostra querella modos.

Est genus invisum cunctis in partibus orbis,

30

      Turcorum semper perfida turba fuit.

Vivit et hic populus Maomethis lege nephanda,

      Gens Alcorano credit et ipsa suo.

Est tamen huic generi fas ille vel ille cupido,

      Fas Veneris crimen, fas Ganymedis amor.

35

Lex vetat his semper ferventis pocula Bacchi,

      Saepe tamen vino turba sepulta iacet.

Lex data, ne porcis utatur turba prophanis,

      Foedior est porcis Turchia turba tamen.

Dedita perpetuo et scevo gens dedita bello,

40

      Vnica spes ferrum, parmula, cuspis, equus.

Gens inimica sacras ardescit perdere leges,

      Quas deus electis fixit in orbe suis.

Conqueror, antiquam vicit Bizantion urbem,

      Foedavit Graiam sanguine Turcus humum.

45

Lesboas Turcus superavit perfidus arces,

      Plurima sub diro continet arva iugo.

Nuper et innumeram conflaverat equore classem,

      Qualem non Xerxes duxerat in Danaos.

Pugnavit bombis et muros Aulidis altos

50

      Freglt et In tota profluit urbe cruor.

Dicere si vellem, quot vicit regna, quot urbes,

      Deficeret carmen deficerentque dies.

Turcus adest patrie, patrios populetur ut agros,

      Et Sibenicas frangere pergit opes.

55

Cernebam Turcos alta de turre furentes

      In patrios iuvenes in patriosque viros.

Certe ego veloces cursus mirabar equorum

      Hastarumque minas barbaricumque dolum

Motaque per varios vexilla rubentia ventos

60

      Saepius et vidi candida signa trahi.

Pulchra iuventa furens scutum Portabat et ensem

      Pro patria pugnans pro domibusque suis.

Currebatque simul cum fundis rustica pubes

      Praestoque cum tellis advena miles erat.

65

Pugnabant patrii, dirus pugnabat et hostis,

      Plurima sunt Turcis vulnera fixa viris.

Ter conatus erat nostras invadere turmas,

      Ter nostris Turcus Martia terga dedit.

Ad sua festinat compulsus verbere castra

70

      Noster ager Turco milite plenus erat.

Impius ille furens villas dedit ignibus omnes

      In cinerem versa est rustica tota domus.

Arvaque cum teneris alte surgentia spicis

      Ieiunis potuit iam dare Turcus equis.

75

Totaque cum folio florentis vinea Bacchi

      Esca fuit capto maxima facta gregi.

Vulcanoque datur preclare Palladis arbor,

      Vel facit umbrosas cesa Minerva domos.

Protinus et capiunt multos iuvenesque senesque,

80

      Captaque cum natis villica multa fuit.

Verbera vel patitur captus vel vincula suffert,

      Captaque sed Venerem passa iuventa fuit.

Nec dubitant alii divum foedare figuras,

      Hei mihi, nec sacre numina fixa cruci.

85

Numine nec vero panem timuere sacratum,

      Sunt data fumosis denique templa focis.

Carmine quo flebo? Faciam quid, patria dulcis?

      Quidve miser faciam, tuque sacrata fides?

Est mea mens tanto nimium, queror, egra dolore,

90

      Rumpuntur fletu pectora nostra gravi.

Cogor Apollineum vates deponere plectrum

      Et gladium nostra stringere posse manu.

Consultus ponam numerosa volumina iuris

      Et clypeum capiam Marte favente mihi.

95

Pro te, sacra fides, et, dulcis patria, pro te

      Sit mea barbaricis dedita vita viris!

Pro te me voveo, pro te mea pectora trado

      Et morior pro te vulnera sceva ferens.