18. Virgilio Zavarisio
Caelsi per iuga montis alta solus
Ibam, permeditans ferocis aevi
Nostri crimina, damna, furta, fraudes,
Caedes, insidias, dolos, rapinas,
5
Virtutes profugas dolens ad axes
Summos praecipiti volasse penna,
Visa est cum mihi forte crine flavo,
Claris luminibus, genis decoris,
Lato pectore, fronte vel serena
10
Incedens mulier gradu severo,
Ensem cuspidesque et gerens inermi
Lances et trutina subesa iniquas.
Illi splenia non caput tegebant,
Non vittae tenues, sed ore aperto,
15
Nudo vertice, liberis capillis
Spectabat geminis polos ocellis
Orbes qui Iove sustinent movente.
Claros, sydereos, vagos, perennes
Velabat toga quae suos et artus,
20
Ex clara biberat Tyro colorem
Multis fracta tamen locis, et ipsa
Livens verberibus plagisque multis
Tingebat niveos sinus cruore.
Stabam dura velut silex ve quercus
25
Summo vertice Caucasi nivalis.
Exanguis, rigidus, gravis, nec unum
Audebam timidus referre verbum.
Sed tunc illa mihi: "Meos times cur
Vultus? Non tetrici comes Thyphoei,
30
Non sum Tartareae soror Megerae,
Nec nostrum tumidis caput colubris
Horret, saxificae velut Medusae,
Ensis non nocet hic probis, sed illis
Qui semper miseri scelus sequuntur,
35
Non possim licet amplius nocere
Vllis; nam proceres, patresque plebsque,
Aediles, equites, duces, tyranni
Me damnant, lacerant, fugant aguntque,
Tutores spoliant bonis pupillos,
40
Extincti viduam pater mariti.
Non sunt causidicis voraciores
Qui sylvas habitant lupi rapaces,
Semper consulibus proterva mens est;
Tonsores, lanii, faber simulque
45
Omnes artifices mali et molesti
Artes perdere non suas verentur;
Solum me celebrant sacri poetae".
His dictis tenues repente in auras
Currens se tulit ut volans sagitta.
50
Foelix est Helicona qui beatum
Vates excolit ut colis beatus.
Namque est: iustitiae tenens decorem
Virtutes habet ille divus omnes
Sub se; divitiae timent ruinam,
55
Fortunae bona; sola scandit altum
Coelum candida virtus axe eburno.