Gerolamo Bologni Candidae libri tres 3, 63

Testo base di riferimento: C. Griffante, 1993

Cura dell'edizione digitale: Ketty Peruch


63. queritur Candidam suam fidei datae immemorem
alteri nupsisse, quod cum lenae consilio factum putet,
malum in eam precatur

Pierides, vestri casus lugete Bononi:

      Traditur indigno Candida nupta viro.

Illa meam demum fallax spem fecit inanem

      Et mihi femineis sunt data verba dolis.

5

Illa meos alii donavit perfida crines

      Quos totiens auro diximus esse pares.

Sideribus geminis oculos conferre solebam,

      En oculos alii tradidit illa meos!

Me sine muneribus tantis ergo iste fruetur

10

      Et sine dilecta coniuge solus ero.

Oscula nectareis igitur feret iste labellis

      Rapta nec hyblaeis inferiora favis.

Rustica Mygdonio connectet brachia collo

      Felicisque feret gaudia prima tori?

15

Ast ego perpetuas fundam sine fine querelas,

      Accipient luctus noxque diesque meos.

Longa per insomnes ducam suspiria noctes

      Praedaque erit rabidae nostra puella ferae,

Quae totiens nobis sanctam testata Cytheren

20

      Pollicita est: "Coniux tu mihi solus eris.

Ante canes rabidi lacerent mea viscera, tellus

      Vulneribus fiat sanguinolenta meis,

Dilecti numeris dudum cantata Bononi

      Candida quam vatis desinat esse sui".

25

Ecce leves rapiunt promissa per aethera venti,

      Rupit femineam mobilis aura fidem.

Quam levis in putri vibratur canna palude

      Siccaque veloci cedit arista Noto,

Et quam populeae ventoso murmure frondes

30

      Quamque procellosae diripiuntur aquae,

Tam cito solvuntur muliebris foedera linguae

      Firma nec in sancta permanet ulla fide.

Heu mihi, nocturnis quid profuit ire tenebris,

      Quid caput innumeris exposuisse malis?

35

Quid tolerasse famem ieiuno corpore longam,

      Astarem clausas dum vigil ante fores?

Quid foribus capiti demptas posuisse coronas,

      Carmen et in media continuisse via?

Quotiens timui rabido latrante molosso

40

      Latratus causam ne mala nosset anus!

O quotiens ausus medios transire per hostis

      Evasi strictas in mea fata manus!

Ibam nocturnis vitam positurus in armis

      Vt peterem dominae limina surda meae.

45

Audaces iuvat alma Venus, non ulla verebar

      Vulnera collato cominus ense pati.

Si mihi per pluvias fuerat ventosque petenda

      Candida, non venti, non gravis imber erat.

Si Phaethonteis arsisset in ignibus aether

50

      Flamma rapax nostrum non tenuisset iter.

Deucalionei sprevissem nubila nimbi,

      Nulla foret coeptam causa morata viam.

Gaudia sperabam post tantos quanta labores!

      Obstitit, heu, votis fors inimica meis.

55

Felix qui potuit nitidos contemnere crines

      Sensit et aligeri vulnera nulla dei!

Illa potest somno longas consumere noctes

      Atque hilari gratos ducere mente dies.

Illum nullus amor longinquos mittit in agros,

60

      Nec miserum aestivis solibus ire iubet.

His ego liber ero, patiar sed plura, nec ullus

      In patria iuvenis tristior alter erit.

Conquerar insano primae vix nota iuventae

      Tempora veloci praeteriisse pede.

65

At cum sacrilegae repetam periuria linguae

      Et velut inviso nupserit illa proco,

Femineas dicam victuro carmine fraudes

      Et mala quae caeco raptus amore tuli.

Interdum Musis illam coluisse pigebit

70

      Atque auro croceas praeposuisse comas,

Sithoniis similes nivibus dixisse lacertos

      Labraque Paestanis aequiperasse rosis.

Sed neque paeniteat faciem laudasse superbam

      Itala cui nunquam protulit ora parem.

75

Sola mihi sagae nocuerunt verba malignae,

      Ingenium praestans virginis ante fuit.

Illa nephas tantum nunquam fecisset at, heheu,

      Assidua movit callida lena prece.

Lena, precor, meritas tanto pro crimine poenas

80

      Impia des rabidis dilanandia feris.

Tristibus at demum ponenda est meta querelis,

      Iactura haec aequa mente ferenda tibi est,

Iamque suam fessae metam tetigere quadrigae

      Estque fatigatum ponere tempus equum.