Antonio Tebaldeo carmina 16

Testo base di riferimento: S. Pasquazi, 1966

Cura dell'edizione digitale: M. Sartor; I. Tomei, 2022


De obitu magnifici D. Ioannis Antonii de Vintimilliis

 

Theseus, Alcides, Tiphys, Pegaseus Iason

      Sunt ausi prima rumpere nave fretum,

Et tumidas fragili ligno tentare procellas,

      Latus ut mortis triste pateret iter.

5

Nonne satis fuerant tot saeva pericula terrae?

      Casibus heu quantis corpora nostra iacent.

Hic laceratur equo, pugna cadit ille feroci,

      Montibus e summis alter ad ima ruit.

Vritur hic flammis, animam vomit ille veneno,

10

      Huic laniant rigidae membra cruenta ferae.

Mille modis morimur, nec dum satiata libido est;

      Accessit nostris parva carina malis.

Nil homini tutum est: terra vexamur et undis;

      Magna manent terra, magna pericla mari.

15

Quis poterit casum, quisnam memorare dolorem?

      Heu heu magnanimis invida fata viris!

Forte per Eridani celeres Antonius undas

      Ibat, et instabiles puppe secabat aquas.

In medio postquam consedit fluminis alti,

20

      Et tenuit lati stagna profunda Padi,

Marmoream, mitti coeli per inania molem

      Igne iubet; subitus perculit astra fragor.

Sed dum sulphureis glans acta vaporibus exit,

      Decidit in curvam parva favilla ratem.

25

Vritur illa, timent omnes fugiuntque labantque:

      Extendit vires impia flamma suas.

Quid faciat? Timet hinc fluctus, hinc aspicit ignes,

      Et videt obsessas inde vel inde vias.

Mors aderat, praeceps tumidis se credidit undis,

30

      Mox ait haec mediis dum moreretur aquis:

Ergo ego desertis moriar sic nudus harenis?

      Ergo nullus erit qui mea membra tegat?

Distrahar huc illuc et piscibus esca iacebo?

      Diripientque meum monstra marina caput?

35

Tot pelagi casus terraeque pericula fugi:

      Quem mare non potuit, flumina parva necant.

Ah, potius caderem forti superatus ab hoste,

      Et mihi cum saeva morte daretur honos!

Sed nihil ingenium, nihil hic astutia prodest,

40

      Non virtus, non hic bellica tela valent.

Dixerat. Ecce ingens vocem cum corpore fluctus

      Abstulit, et rapidi traxit ad ima Padi.

Vos Phaethonteae iuvenem lugete sorores,

      Flete simul, celsas dilacerate comas.

45

Flete alium fratrem, date frigida membra sepulchro,

      Sentiat officium flebilis umbra pium.

Scribite corticibus, lacrimis haec scribite vestris

      Carmina, quae in summo litore quisque legat.

Dum vehor infelix fragili per flumina ligno,

50

      Incautam invadunt ignis et unda ratem.

Dum fugio flammam, gelida demergor in unda:

      Ille necis causam praebuit, illa necem.