54. Marci Maruli responsio

Grata salutatrix a te mihi littera venit,

      O Francisce, meae cultor amicitiae!

Haec docuit quanto est absentia nostra dolori

      His, quibus extiteram semper in urbe comes.

5

Tum quod tristitiae cumulus superadditur isti

      Dum pecus in praedam ferri hominesque vident.

Ferre utrumque malum mentique mederier aegrae

      Dicere conabor qua ratione decet.

Insula me retinet quae scis, non amplius ista

10

      Quam stadiis decies distat ab urbe decem.

Quod si forte velint mecum simul esse sodales

      Et nostra cupiunt rusticitate frui,

Acta ratis remo septenis ocius horis

      Sistet in hoc illos quo moror ipse loco.

15

Excipiam laetus venientes; brachia collo

      Advolvam, labris labra genisque genas.

Inde recumbentes oleae viridantis in umbra,

      Placati iuxta murmura blanda freti,

Alterno dulces miscebimus ore profatus,

20

      Dum pueri mensas prandiolumque parant.

Mox invitati pergemus sumere non quas

      Dicitur Antoni mensa vorasse dapes;

Nec patinas, Luculle, tuas pinguesve capones,

      Sive papillatae sumina grata suis,

25

Sed cenam cui dimisso Serranus aratro

      Vellet honoratas applicuisse manus,

Et qua contentus Samnitum sperneret aurum

      Vir praestans animo Curius atque fide.

Pulmento satiare famem potuque levare

30

      Simpliciore sitim creditur esse satis

Laudeque tam dignum: quam prorsus turpe putatur

      Esse suae servum mancipiumque gulae.

Cena tamen vobis dabitur magis ampla, sodales:

      Nostri ruris opes, brassica, beta, cicer;

35

Et de vicino capti modo gurgite pisces:

      Sargus, maena, canis, sepia, salpa, lupus.

Pocula non deerunt, baccho saturata rubello,

      Quaeque solet rigidum lympha domare merum.

Denique quae mensae donat Pomona secundae:

40

      Vel pira vel ficos vel melimela dabo.

Ergo si qua meos nunc cura fatigat amicos

      Visendique mei si qua cupido tenet,

Dic veniant - iter est modici, Francisce, laboris -

      Cumque illis, si me diligis, ipse veni.

45

Non sic adventu quondam laetatus Vlyxis

      Hortorum cultor dicitur Alcinous;

Nec tanto exceptum pastoris amore Molorchi

      Amphitryoniadem fama fuisse refert.

Ipse ego quam vobis hilari ferar obvius ore

50

      Et toto cedam protinus hospitio.

Cunctorum, quaecumque deus mihi donat, amicos

      Consortes fieri participesque volo.

Solari interea Martis, Francisce, maligni

      Casibus afflictos hac ratione potes:

55

Nec frangi adversis nec laetis fidere rebus

      Egregium quiddam magnificumque putent.

Terrarum nihil orbis habet firmumve ratumve:

      Omnia non stabili fertque refertque rota.

Irus ut in Croesum, sic Croesus transit in Irum:

60

      De misero locuplex, de locuplete miser.

Servitio premitur dudum qui sceptra tenebat,

      Sceptra tenens regnat qui modo servus erat.

Denique cunctarum sunt magna volumina rerum

      Atque agitat varias sors animosa vices.

65

Illo igitur nostrae mentes et vota ferantur,

      Est ubi perpetui mansio certa boni.

Christicolas immensa beant ubi gaudia fidos,

      Gaudia non ulla deperitura die.

Nil hostile timent nec quicquam triste verentur

70

      Conspectum summi qui meruere Dei.

Ipse quidem nobis caelesti in lumine sedem

      Esse iubet, non quam nunc habitamus humum.

Propterea quicumque gemit dispendia terrae,

      Fallitur haec patriae si putat esse suae.

75

Hic lugenda tamen pravae sunt crimina mentis,

      Vt dolor iratum mitiget iste Iovem.

Hic culpas deflere docet, scandamus ut illo,

      Illo ubi tristities non habet ulla locum;

Illo ubi laeta salus, pax candida, vita perennis,

80

      Et sine lite quies, et sine nocte dies.

Hactenus haec. Ipsos nunc nostra Thalia salutet

      Intima quos nobis iungit amicitia:

Hieronymum cithara clarum, gravitate Marinum,

      Ruris et agrorum cultibus Alvisium;

85

Nicoleon risu facilem, sed, ut ipse iubemus,

      Ante salutetur Barbarus usque meus;

Ille licet musis et sanguine praestet avorum,

      Non tamen invitus carmina nostra legit.