Convenevole da Prato regia carmina ad Robertum Andecauensem, 2

Testo base di riferimento: C. Grassi, 1982

Cura dell'edizione digitale: S. Di Brazzano


2.

Astitit, effingens faciem, cathedralis ymago

Quedam (sic recolo) qua canus crine sedebat

Et barba niveaque senex cum veste, set ore

Flammifero. Sic visa loqui, sic ferre querelas:

5

- Cur ego tot silui, tot temporibusque vacavi

Et mea iura viri calcant, quibus ipsa noverca

Italie sedes meruit fore? Promovet illa

Degeneres pietate velut natosque coronat.

Mox, ubi sublimes speculantur sedis ovile

10

Pastoris virgam divino velle timore

Ferre, tument pompis impinguatique reflectunt

In promotores quod lamentabile coram

Est calces, ridentque capud venerabile Romam

Orbis, et in verbis deludunt dico dolosis.

15

"Respice nunc, fili" - sic fari visaque sedes -

Mox micchi tres dominos vidisti nonne sedentes

Exuriente, siti torrenti, deficiente

Ac languente, feris spoliata sepe tyrannis,

Carcere predonum posita? Quis de tribus urbe

20

Vnus adhuc, nisi fors simulans, compassus amaris

Est Rome curis, quis dixit "Eamus, ovilis

Vox quia languentis queritur presensque requirit

Officium medicumque suum?" Scio quid properatur,

Fallaci quid iure more iam sentio motum:

25

Iudicis etterni iam pro mercede furorem.

"Vrbs mea - Christus ait - sacro de sanguine fuso

Martiribus sacrata, iacet velut orba relicta:

Vrbs mea, Roma, caret nunc lumine frontis utroque,

Vrbs mea querit opem, lumen longeque moratur

30

Dextrum, nec patitur quod cedat tetra sinistri

Nox. Eat ipse citus nunc absque vicarius ulla

(Mando) mora; semper nocuit dilatio quando

Auxilii re languor eget, vel porta parata.

Mando citus pergat nunc absque pavoris inanis,

35

Mando, mora: Petrus cruce non dubitavit in Vrbe

Ipse mori, modo sede timent hii delitiosi

Quos sic ditavi, quos ad mea sceptra locavi,

In Roma residere mea, que libera colla

Semper habet, quam regna timent ex nomine solo,

40

Nec placet antiqua servos iuga vilia flentes

Libertate frui. Tecum pecus istud iniqua

Prorsus avaritia vindictam <iam> micchi reddam

Vltor ego. Statuunt contra mea legis inique

Iussa sue, plebeia secus nunc castra sequentes.

45

Signa fuge nullos unquam latura triumphos,

O proba militia fugiens mea proicit arma!

Consulibus dabo quippe suis. Audite ruborem,

Christicole, sperate fide, servetis amorem

Pro vestra qui Marte ducis pugnare salute

50

Et voluit vicitque ferum crucis arte draconem

Non pia frangatur exemplis tempore virtus

Turpibus hoc modico: modicum sperate, beati

Mox eritis; Rome reddetur gloria, quantum-

Cumque gerant hostes ostacula perfida vestri".

55

Sic ego nuper eum sedes audisse recordor

In trono cernendo suo, mea mitis ymago.

Ad lamenta querens redeo mea: cur cathedralis

Vilet ymago domus, fusoque cruore sacratis

Cultus abest stationis, habet nec candor honorem

60

Virgineus? Nusquam fit confessoribus Vrbis

Nunc honor aut solite laudis reverentia digna.

Non absente sonat populus pastore fidelis

Letanti cum voce, dolet vacuamque videre

Suspirat Romam, quam vidit plebe frequentem

65

Et saltem replere aliquas, si non datur ultra,

Gente proba Christi regiones: sicne superbe

Spernunt quam similem micchi rex formavit et horrent?

Qui spernunt illam, me spernunt, atque sedentem

In trono sprevere meo qui condidit ipsam.

70

Scribe quidem - mox tronus ait - nunc visa, deinde

Regi cuncta meo referes conscripta Roberto,

Italie genito, docto invictoque fideli,

Promerito mundus quod haberet eumque monarcham

Imperiumque hominum, sua nam mage proxima sedes

75

Et regnum graviora gerit certamina mentis

Et curas: tot sunt nova provenientia casu.