3. prosopopoeia Ludovici Pici Mirandulani

Credite, mortales, animae post fata supersunt,

      Diraque Mors nostri nil nisi corpus habet.

Fabula nec manes vana est exire sepulcris

      Per noctem, tenebris et volitare vagos.

5

Nam modo, dum nostro Mirandula milite cincta est,

      Vidi ego vera quidem, sed caritura fide.

Nox erat, et noctem superans candore nivali

      Clara repercusso lumine Luna magis.

Ipse ego sub muris fossa defensus opaca

10

      Scrutabar, tutum qua magis esset iter.

Astitit hic subito manifestus moenibus ipsis,

      Ante oculos Picus visus adesse meos.

Tristis erat facies, atroque inspersa cruore,

      Et lacerum ambusto tunc quoque crine caput.

15

Obstupui, gelidusque tremor per membra cucurrit,

      Et subito arrecta est hirta timore coma.

Ille autem torvum despectans castra, repente

      Infremuit, gemitu solvit et ora gravi.

O Pater, o pastor populorum, o maxime mundi

20

      Arbiter, humanum qui genus omne regis,

Iustitiae, pacisque dator, placidaeque quietis;

      Credita cui soli est vita salusque hominum;

Quem Deus ipse, Erebi fecit, Caelique potentem,

      Vt nutu pateant utraque regna tuo;

25

Quid potui tantum infelix committere? culpa

      Aut mea quae nam in te tam gravis esse potest,

Vt patriam, natumque meum, uxoremque, laresque

      Perdere, et excidio vertere cuncta velis?

Certe ego te propter caput obiectare periclis,

30

      Nec timui toties velle subire necem.

Felsina cum imperium iam detrectaret, et in te

      Tristia civilis sumeret arma furor,

Haec mea dextra tuos armis compescuit hostes,

      Et leto multos sanguinolenta dedit.

35

Denique dum innumeris cupio te ornare triumphis,

      Sanguinis ipse mei prodigus occubui.

Vulnera testantur nostros haec saeva labores,

      Implorantque tuam nomen inane fidem.

Flens tener in cunis vagitu natus amaro

40

      Pollicitis queritur pondus abesse tuis.

Tot perpessa graves coniux miseranda labores

      Supplicibus veniam moesta petit lacrimis.

Stant miseri squallore patres, trepidaeque puellae,

      Et matrum passis flet pia turba comis.

45

Omnes in te animum iam convertere, rogantque,

      Vt tua det fessis dextera rebus opem.

Aspice captivis vacuos cultoribus agros,

      Abductas pecudes, agricolasque boves,

Disiectasque domos passim, populataque raptis

50

      Arboribus late et frugibus arva suis.

Tu vero ulterius lacrimis, dolcissima coniux,

      Et gemitu manes laedere parce meos.

Postquam nulla potest mitis clementia dirae

      Consilium mentis flectere, nec pietas;

55

Effuge, quodque unum est nostri tibi pignus amoris,

      Dulce onus hinc ulnis fer puerum ipsa tuis.

Nec mea discedens saxo hic clausa ossa relinque

      Condita, sed caro tecum habeas gremio,

Ne rabie immani, tumulo sint eruta avito,

60

      Et iaceant media semisepulta via.

Haec speranda mihi, postquam sectatur et umbram,

      Saevit et in cineres mens male grata meos;

Nec sinit inferias nostro te ferre sepulcro,

      Annuaque exstincto reddere iusta viro.

65

Sed tamen et superi cernunt mortalia, habetque

      Iustitiae ultorem dextra minax gladium;

Inque malos, sit lenta licet, certa ira deorum est,

      Poenaque tam gravior, quam mage sera venit.

Nec longum nostro laetabitur impius hostis

70

      Sanguine: fata illum non leviora manent.

Haec ille, et plura his; sed verba extrema loquentis

      Terribilis nostra rupit in aure sonus.

Nam subito, ingenti tormenta impulsa ruina

      Increpuere, gravi terra tremit sonitu.

75

Fulminei ingeminant ictus, volat impete diro

      Ferrea sulphureo concita ab igne pila.

Moenia tum nutant labefacta: at tristis imago

      In tenebras querulo moesta abiit gemitu.