1. ad Leonem X Pontificem Maximum

Quam non picta meos inflectunt stragula sensus,

      Purpura nec Tyria bis madefacta manu!

Non mea quod Pariis non sit digesta columnis

      Parva domus quamvis, est mihi grata minus:

5

Fronde super viridi parvis innixa tigillis

      Et facta agresti me iuvat arte casa.

Illius immenso splendescat regia luxu

      Qui maris undisonas itque reditque vias,

Qui multo innumeros verset dum vomere campos

10

      Sustinet ingrati iurgia mille fori.

Bella gerant, pacemque agitent, seu foedera Reges

      Componant rursus, ocia segnis agam.

Te decet ingentes rerum, Leo Maxime, curas

      Excipere, atque orbi prospicere inde tuo,

15

Me tantum irrigui fontes, et frondea rura

      Pomosique iuvent iugera pauca soli.

Illic aeriae proiectus in ilicis umbra

      Nunc faciles somnos, dum strepit aura, sequar,

Nunc et oves inter placidas oviumque magistros

20

      Omnivoli repetam dulcia furta Iovis:

Scilicet ut quondam coelesti in corpore pluma

      Perque manus crevit plurima, perque pedes,

Vtque renodanti flavos a vertice crines

      Flagrarit tereti rex bonus in puero.

25

Ad tua mox placidum deducam tempora carmen:

      Accurrent faciles in mea vota Deae,

Accurrent faciles, vario et de flore corollas

      Distinguent capiti congrua dona meo.

Ipse ego victrici redimitus tempora lauru,

30

      Te duce, quae redeunt aurea saecla canam:

Auxeris ut pace Italiam, violentaque bella

      Sustuleris, Musas tunc meminisse decet,

Vtque via immitis timeat descendere sacra

      Parthus, et inviso subdere colla iugo,

35

Vt trepident Tanais, ignotaque flumina Nili,

      Vt paveat quisquis ultima Bactra colit.

Haec ego, quae pulsae responsent undique valles

      Et dulci referat aura benigna sono.

Stabunt pastores, et me tua facta canentem

40

      Gaudentes variis plausibus excipient,

Atque aliquis nostrae miratus commoda vitae

      Verba aliis de me talia clam referet:

"Implicitum hunc curis olim, ac male fida legentem

      Aequora solicita misit ab urbe Leo,

45

Et dixit: Iuga laeta petas placidosque recessus,

      Nympharumque choris excipiare, puer,

Proque foro dulces, quondam mea gaudia, Musas,

      I, sequere, et blandi commoda ruris ama".

Qualia tunc nostrum mulcebunt gaudia pectus,

50

      Deducet cum me sedula turba domum.

Hos ego gramineo excipiam teneroque sedili;

      Tunc procul ite a me, seria verba, procul.

Arcebunt soles ramis frondentibus alni,

      Non aestus deerit quae levet aura graves.

55

Quod si forte aditum huc tulerit mea Furnia, iure

      Tunc mihi terrarum despicientur opes.

Illi selecta detracta ex arbore mala

      Exiguique feram munera prima soli.

Agricolae molles choreas per gramina ducent,

60

      Inflabunt calamos rustica turba leves.

Praemia victori ramis pendentia acernis

      Stabunt arbitrio fixa, puella, tuo.

Illi quod repetat varios variosque reflexus

      Suspensi speculi munera lecta dabis,

65

Tum croceos non passa diu pendere cothurnos

      Huic tribues agili quod pede pulset humum.

Hic in laudatos librato corpore saltus

      Incultae accipiet linea texta comae,

Argentata alius carae sandalia sponsae

70

      Deferet, huicque haerens oscula multa dabit.

Laeta per immensos saltus, per florida rura

      Ibis sylvestri, Furnia, vecta sono,

Intonsi colles referent ad sydera nomen,

      Inque tuis pastor laudibus omnis erit.

75

Tunc me non pigeat, vitreis ubi fontibus umbra

      Procubat, et musco garrula lympha latet,

Iungere languidulos tecum, mea Furnia, somnos,

      Aut in frigidulis ponere membra vadis.

Emittam tecum pecudes in pascua laeta,

80

      Et tecum pariter cognita ad antra vocem.

Dumque animi curas gracili solabor avena,

      Et recinam pastas, garrulus, inter oves,

Tu distenta premes coelestibus ubera palmis,

      Spumabunt pressis dolia ab uberibus:

85

Ipse coronatis vario de flore quasilis

      Sub lucem properans lactea dona feram;

His addam molles violas, montanaque fraga,

      Atque inventa cavis mella sub ilicibus.

At tu, magne Pater, fumanti lecta canistro

90

      Ne temne, et tristi parce supercilio:

Lactea prima olim placarunt munera Divos

      Lacteus ante aras obriguitque liquor.

Non costum, myramve deus, non cinama norat,

      Imbuerat sacros victima nulla focos,

95

Sed placatus erat, puri seu munere lactis

      Seu faceret dulci rustica turba mero.

Haec ego fingebam, gravior cum nuntius aures

      Verberat et tristi me iubet esse foro.