Francesco Maria Molza elegiae 1, 6

Testo base di riferimento: M. Scorsone, Rossana Sodano, 1999

Cura dell'edizione digitale: Daniela Marrone


6. Susiae catellae interitus

Susia luminibus qua se pulcherrima nostris

      Summovet, et celsa stat Iovis arce domus,

Advenio, Regina, tuo exhibitura dolori

      Laeta modum, teneris tu modo parce genis.

5

Lucidius tergo vellus ut fulgeat aureo,

      Eque meo absistat flammeus ore nitor,

Aspice, quaeque tenax animum tibi cura remordet,

      Iam celeri pereat diripienda Noto;

Nam neque me tristes Orci rapuere tenebrae,

10

      Implicuit tenerum nec Stygis unda pedem,

Cerberus ingressu pavidam nec terruit ingens,

      Nec rauco auditus de Phlegetonte fragor,

Collapsam fato nitidis sed Iuppiter astris

      Intulit, et claro mox dedit ore loqui.

15

Scilicet hoc lachrymae nobis peperere decorae,

      Hinc geminus coeli fluxit et oris honor:

Ipsi etiam ante oculos spreti versantur amictus,

      Turbata et flavo vertice caesaries,

Lacteolas tereti strophio cum exuta papillas

20

      Prodebas culti tot bona rara sinus,

Cernere erat vittas capitis sine honore iacentes,

      Et tenuis mitrae vincula fracta manu.

Non tulit hanc speciem summi regnator Olympi

      Turgidulo victus lumine, Diva, tui,

25

Me fati vires ultra sed comminus astans

      Hinc coetus inter collocat aetherios:

Augeat Erigones lachrymis ne lucida tantum

      Illatus coelo Syrius astra canis,

Mi quoque devictus fletu victusque querelis

30

      Syderei voluit limitis esse locum.

At pavidam excepit gremio Venus aurea molli,

      Attrectans tenera terque quaterque manu,

Et totam ambrosiae liquido perfudit odore:

      Continuo ignavus corpore torpor abit,

35

Quaque manum abstersit, niveum duxere colorem

      Vellera, suntque modis lucida facta novis.

Hic quoque ni refugis, Charitum mollissima possum

      Ora tibi et dulces mille referre iocos,

Meque sinu ut teneant blando, digitoque procaci

40

      Incitet ut morsus illa vel illa leves:

Illa mihi collum niveis affusa lacertis

      Applicat, haec epulas fida ministra gerit,

Tum varios sternunt ignoto gramine flores,

      Spirat composito molliter aura toro.

45

Nulla tamen moestam derivant gaudia mentem,

      Nec coeli prae te regna tenere iuvat.

Verum audita mihi, Parcae fatalia nentes

      Dum volvunt certa ferrea pensa manu,

Accipe, teque alto prognatam sanguine Divum

50

      Fortunae scopulos transiliisse puta,

Cuius adhuc tenero vicisti sola furorem

      Pectore, tot saevis exagitata malis.

Vix bene prodieras dias in luminis oras,

      Exul cum tristi cogeris esse fuga:

55

Expulsum regno fatis comitata parentem

      Flexisti primis barbara corda sonis,

Et deformatos fraterna morte penates

      Deflesti exectis ante sepulchra comis.

Funeris hoc tibi tum quam late vulnus adactum

60

      E nostro poterit discere quisque rogo,

Cui tumulum moerens statuis frondente sub umbra,

      Cum fuerim vestrae pars quotacunque domus,

Purpureosque addis flores, et thuris honorem,

      Quicquid et e gleba divite mittit Arabs,

65

Quique olim inscripto nectebat gemmeus auro

      Cervicem, exiguus nunc quoque millus habet.

Nunc, si vera monent Divae, properantibus horis

      Vltimus errorum iam tibi finis adest.

Effluxere tibi, effluxere incommoda tandem,

70

      Ipsaque lux properat candidiore nota,

Cum tibi splendenti procedens noctifer ore

      Coniugii felix candida vincla ferat,

Gonsagae magno quo iuncta Aragonia virgo

      Optati capias regna superba tori.

75

Mintius assurget nitidis tibi largius undis,

      Aequoraque elatis cornibus alta petet,

Eridanusque pater taeda tumefactus herili

      Certabit magno coerolus Oceano,

Excitae toto properabunt flumine Nymphae,

80

      Et quaesita imo gurgite dona ferent,

His fluet ad taedas Satyrorum laeta iuventus

      Et molles ducent lata per arva choros.

Tu vero, Regina, modum iam pone querelis,

      Et tristi cessent imbre madere genae:

85

Ecce tibi comitum series effusa per agros

      Texit odoratis florida serta rosis,

Et secum meditata toro iam carmina promit,

      Iam quatit accensas fax tibi laeta comas.

At cum maternos invises nupta penates,

90

      Hic ubi sunt viridi nostra sepulchra solo,

Ante meum praefata rogum mox dicito: "Amoris

      Exiguo huic cineri nunc quoque sensus inest".