3. ad invictissimum Herculem Ferrariae Ducem

Otia Musarum sacris, et Apolline digna

      Quaerebam curis liber, et urbe procul,

Et nunc, qua gelidis immurmurat aura viretis,

      Errabam tacito per loca sola pede,

5

Nunc dorso exceptus nemorum, et viridantibus umbris

      Pergebam Aonios laetus inire choros.

Hinc magnum Alcidem victuris condere cartis

      Mens erat, et summi facta referre Ducis.

Scilicet ut puero Phoebi chorus astitit omnis

10

      Ad cunas, primos dum ciet ore modos:

Fulserunt nitidis circum plectra aurea gemmis,

      Et dulces cantus Calliopea dedit,

Divinum ambrosiae Charites sparsere liquorem,

      Quo languor teneris artubus omnis abit.

15

Ecce tibi, superos inter lis orta repente est,

      Munera quis puero nobiliora ferat.

Ipsa oculis Cytherea novum molita decorem

      Afflat, et insolitum spargit in ora decus.

Mars pater immensum robur, venientibus annis,

20

      Spondet, et invictas ad fera bella manus.

Regna Deum genitor, rapido quae intersecat amne

      Hinc Padus, et tumidis alluit auctus aquis,

Hinc sale Tyrrheno clauduntur plurima, at illinc

      Hadriacis late fluctibus icta sonant:

25

In medio Eridani surgit Ferraria ad undas

      Aureaque invictum tollit ad astra caput.

Qualis septa ardet bacca Gangetide gemma

      Atque puellares nectit honore comas,

Talis culta inter vicinas enitet urbes,

30

      Clara hominum ingeniis, Semideumque domus,

Quam vis nulla queat, non ipse excindere ferro

      Iuppiter, adversum si ferat arma Deus.

Quin et avis atavisque potens, et sanguine Ibero

      Mista Deum soboles iam mihi carmen erat,

35

Externique iterum thalami, queis regia coniux

      Gaudet, et Herculeum suscitat alma genus,

At mihi livor edax, Musarum sacra ferenti,

      Obstitit, et coeptum linquere iussit opus.

Ignotas subito Nymphae petiere latebras

40

      Et flentem Phoebus deserit ipse pater;

Nil nemora, aut saltus miserum iuvere, latentem

      Invenit, effuso cuncta labore cadunt.

Quid referam obscoenos vultus? quid sanguine foedo

      Suffectos visus, quos meminisse piget?

45

Canities inculta genas, color occupat ora

      Buxeus, aurata pallidior statua.

Hoc ego nocte satas monstrum exhorrere sorores

      Crediderim, et si quid tristius Orcus alit:

Tu mihi, seu fessis Italum succurrere rebus,

50

      Seu perstas regnis consuluisse tuis,

Ausoniae columen, quo nunc Ferraria gaudet

      Principe, et irati vix timet arma Iovis,

Huic monstro occurras pernix, et vindice dextra

      Fac Stygios repetat, te feriente, lacus.

55

Herculea laetere diu sic, optime, fronde,

      Aeternum terror hostibus unde cadat,

Sicque tibi placido delapsus in aequora cursu

      Eridanus famulis littora pulset aquis.

Abstineat nostros olim si invadere fines

60

      Pestis, et haec telis concidat icta tuis,

Non mihi te potior fuerit Iove natus ab ipso

      Alcides, coeli fulserit astra licet,

Straverit aut dirum Nemees sub rupe Leonem,

      Traxerit et Stygium caeca per antra Canem.

65

Saevius his quando monstrum est quo iactor, opemque

      Numinis imploro terque quaterque tui.