50. exhortatio ad ingenuum adolescentem
Nicolaum Tursium ut iam immitem amicam destituat
Disce quid insanae prosit servire puellae
Et crudele pati servitium dominae:
Nam modo qui fueras felix, in amore recumbis
Et coram irata spretus amante gemis,
5
Factus et es stulti communis fabula vulgi
Et populus de te dicere quaeque potest.
Iratam demens sequeris quocumque puellam
Ibit et ancillae fungeris officio,
Sive paret velis Scyticas equitare per undas,
10
Sive petat regnum classe, Corinthe, tuum,
Sive Paraetonii transcendat littora regni
Et posita in Phariis lumina verticibus
Antiquosque lares Aegypti et Phasidas undas,
Seu petat Ausonio Bactra subacta Iovi,
15
Vel qua Scylla fero rapidas vomit ore procellas
Caerulaque aequoreis membra tegit canibus,
Rupis et Aetneae mansura incendia semper
Et fluidas multo rore Charybdis aquas.
Denique si Eoos penetraret remige fluctus
20
Titonique iret coniugis ad thalamos
Fis comes et dominae servas vestigia durae,
Nec tibi longa nocet, sit via longa licet.
Sic etiam aequorea Polyphemus Doride natam
Per Siculos agros saepius egit amans
25
Sicque per Aemonios Phoebus Peneida campos
Posset ut optata solus amante frui;
Et qui crura suis humeris gestabat amicae,
Hylaeis demum laesus arundinibus;
Ipsaque dilectum vocalis nympha per agros
30
Aonios puerum saepe sequuta fuit.
Horum, dic quaeso, sequeris vestigia: dic si
Illorum exemplo nocte dieque gemis
Crudelem sperans tandem placare puellam;
Quin etiam domina liberiore frui
35
Falleris et frustra tentas lenire dolores
Et placare ferae saevitiam dominae.
Nequiquam, heu, durae iactas convitia sorti
Et clamas genibus numina supplicibus:
Nam tibi perpetuas praedixit saga querelas,
40
Conscia Circaei saga ministerii,
Idalii posthac pueri si castra sequaris
Et des foemineo colla subacta iugo,
Tristiaque adversus nuper dedit omnia bubo
Et strix infaustum detulit augurium.
45
Quare iam cesses posthac ardere puellas:
Durior est humili semper amica viro.