2. hymnus in Pana
Iam satis cecini fera
Regum proelia: nunc age,
Mater Pieri, quem deum,
Quem dulci Aeoliae fidis
5
Plectro rite canemus?
An te, lanigeri gregis
Silvarumque virentium
Custos, cui nigra Maenali
Terga, cui gelidi placent
10
Summa templa Lycaei?
Nymphae, semiferam Iovis
Prolem dicite, dicite
Pana capripedem, leves
Suetum cum Dryadis choros
15
Silvis ducere in altis.
En ut grata silentia
Cantu noctivago deus
Rumpit. Cernite, io, venit,
En venit capitis feri
20
Serta pinea quassans.
Huc concurrite, virgines
Intactae, et pueri integri:
At quibus scelera impia
Mentem sollicitant, procul
25
Hinc abeste, profani.
Absint et querimoniae,
Et mixtus lacrimis dolor:
Hic laetis choreis dies
Ducenda, hic leve tinnula
30
Carmen voce sonandum.
O Pan Naiadum pater,
Qui per devia montium
Valliumque reconditarum
Agrestes agitas, canum
35
Cinctus agmine, lyncas:
Te divum, atque hominum sator
Silvarum dominum dedit
Esse, qua roseus dies
Surgit, quaque cadens rubris
40
Ponti mergitur undis.
Tu fontes liquidos gregi, et
Laeta pabula sufficis:
Tu custos ovium potens
Dictus, mollia candidis
45
Exples vellera lanis.
Quos tu, sancte, pio semel
Agnos lumine videris,
Illos nec stabulis lupus
Infestus rapiet, mala
50
Nec contagia laedent.
Felices nemorum comae,
Quae te, cum vaga roscidus
Vesper sidera protulit,
Dulci carmina fistula
55
Audivere canentem.
Tunc purae melius nitent
Noctis conscia sidera:
Tunc aurae Zephyri tacent:
Tunc laetas croceis humus
60
Spargit floribus herbas.
Non tam dulce sonat cadens
Vdo in gramine cycnus, aut
Veris tempore floridi
Ales sub siluae querens
65
Densis Daulias umbris.
Ergo Hamadryades deae,
Limpidis ubi procubat
Vmbra saxea fontibus,
Ludunt in numerum, et levi
70
Campos ter pede pulsant.
Tu vero choream regens,
Cantus ingeminas: sonant
Laetis omnia plausibus,
Et cultrix nemorum gemit
75
Imis vallibus Echo.
Mox fessa Dryadum agmina
Propter gramineam sedent
Ripam fluminis, hic ubi
Dulcem mollis amaracus
80
Late spirat odorem.
Et dum suave rubentia
Carpunt mala, vel aureos
Crines frigidulis aquis
Immergunt, liquida simul
85
Voce carmina dicunt.
Vt fulgentia sidera
Et magnas superum domos
Linquens, ad vaga flumina
Paverit niveas oves
90
Maiae clara propago,
Qua Cyllenia verticem
Rupes umbriferum nigris
Late fontibus irrigat,
Et gratas pecori vago
95
Semper sufficit herbas.
Hic flavae Dryopes sinu
In molli recubans deus
Caelo frondiferum nemus
Praefert, heu nimium gravi
100
Victus vulnere amoris.
At felix Dryope, novem
Post fastidia mensium,
Optatum ex utero dedit
Pondus. Vix puer hauserat
105
Dias aetheris oras,
Fugerunt Dryades, parens
Fugit territa, nam inguinum
Tenus hircus olens erat
Infans, binaque flammea
110
Stabant cornua fronte.
Tunc illum genitor ferens
Albis pellibus abditum,
Ad magni solium Iovis
Venit: nec mora, risit im-
115
Mensi rector Olympi:
Riserunt superi: at Venus
In sinu puerum tenens,
Visus pascit amabili
Monstro, grataque turgidae
120
Libat oscula fronti.
Salve, o Naiadum potens,
Salve, et hinc lacrimabiles
Morbos, et miseram famem in
Extremas Arabum domos,
125
Et feros age Turcas.