4. ad Alexandrum Farnesium cardinalem

FARNESl, vatum decus, et spes unica, nostri

Solus principium, et finis tu carminis esto:

Vtque optata mihi dexter facis otia, sic te

Mansuro liceat cantu celebrare, meisque

5

Floreat aeternum tua virtus inclyta chartis:

Quod spondent Musae, et cultus mihi semper Apollo.

Nam qui nec vates, nec dulcia carmina curat,

Ille licet gazas Arabum, Croesique talenta

Congerat, et prisco sit regam a sanguine cretus,

10

Attigit infelix ubi metam ignobilis aevi,

Despectum iacet in tenebris sine nomine corpus,

Villicus occulto moriens ut pauper agello.

Quaeque pio vati prudens si dona dedisset,

Viveret exsequiis invita morte superstes,

15

Illa meretrici dabit haeres. O male sani,

Discite divitiis uti sapienter. Avaris

Obruit hic aurum terris, caecoque furore

In mediis opibus vivit rerum omnium egenus:

Alter avaritiam saeva plus morte perosus,

20

Rem patriam stulte vetitos effundit in usus,

Ingentemque auri scurrae populantur acervum.

At sapiens recte dispensat dona deorum;

Dat panem patriae; reficit labentia templa;

Et Musas fovet, et sacros ante omnia vates.

25

Ergo illum dulci tollunt super aethera cantu,

Mortalemque vetant invisae occumbere morti.

Sic Maecenatis, quo Tuscia gaudet alumno,

Vsque feret nomen diversas fama per oras,

Dum rapidus circum terras volvetur Olympus.

30

Ille quidem magnos reges aequaverat auro,

Cumque ipso curas partiri et gaudia fuerat

Augustus Caesar, rerum cui prima potestas:

Sed nihil Augustus, nil pondera divitis auri

Profuerunt, vitae legeret cum fila suprema

35

Parcarum manus. Obscura caligine leti

Consitus inferna semper latuisset in umbra,

Ni miserata virum divini Musa Maronis,

Ipsius ad clarum famam evexisset Olympum.

Scilicet ingeniis varia est vis insita. Rerum

40

Invigilant alii caussas aperire latentes;

Et convexa poli penetrant, manesque sub imos:

Hic iura imperiis describit: at ille rotundo

Attentum ore tenet populum magnumque senatum.

At si quem placidis nascentem vidit ocellis

45

Castalii regina chori, et formosus Apollo,

Ille urbis strepitum fugit, viridantia silvis

Rura colens, gaudet longos extendere in annos

Magnanimum heroum divino carmine laudes.

Ergo age virtutem, iuvenum flos candide, solam

50

Mirare, et doctos tua semper cura poetas

Ornet alatque; tuum ut vivat per saecula nomen.