Alessandro Paolini carmina, 132

Testo base di riferimento: Lucia Bedon, tesi di laurea Università degli studi di Trieste, 1977-78

Cura dell'edizione digitale: Barbara Zlobec


132. Venditionis forma

Adsit et afflatu nos augeat undique Christus

Exortu huius quarto septuagesimo et anno

Mille supra et quingentus, elabante secunda

Quae est Indictio Romulidum de more vetusto,

5

Luce Iovi sacra sunt ista Tricesimi in ipso

Vico atque oppidulo nostris et sedibus acta

Paulini scribae, doctoris Grammaticeque,

Petrus ubi alterius (fuit hic nam posthumus) olim

Petri, Petricium appellat cognomine vulgus,

10

Natus ibit et veteris prius ut nunc avola ruris,

Per se ipsum heredesque suos vendes dedit atque

Tradidit ut proprium, nec non immune per omne

Aevum servitii cuiusvis perpetuoque,

Nicoleo, genuit scriba hunc Antonius, ille

15

Scribarum eximia fuerat qui gente creatus,

Praesenti pro seque suis heredibus, atque

Accipienti agri, vel malis dicere, quiddam

Praedioli paulum vix bina aut iugera terna

Complexum, partim consertum vitibus atque

20

Arboribus, partim quod scindi possit aratro;

Quod iacet, atque situm est huius confinibus agri

Qua torrens (Soima appellant) adlabitur undis.

Adiacet heredum Pellini solis ab ortu,

Et fundum Titii pluvio contingit ab austros

25

Solis ab occaau Cypriorum iungitur una,

Hinc Boreattorum Boreae de partibus agro,

Qui Fregellanis dominantur collibus, hosque

Intra vel si sint propriores nomine fines.

Id pretio factum est ter denis quinque nummis,

30

Auri, Ducatos vulgo nos dicimus, horum

Libris sex constat solidis et quatuor unus

Quilibet, ut solidis bis denis libra peracta est,

Quod pretium accepit totum tum venditor ipse et

Tum pretium numerante emptore videntibus ipsis

35

Testibus, et scriba me habuit, numismata partim

Aurea caelatis Venetum sub imagine notis

Principis illustris, fuerunt argentea partim;

Cumque suis accessus iuribus, atque recessus,

Quaque dati demum sunt tradita singula quaeque

40

Ipsumque ad fundum quavis ratione modoque

Spectarent coeli de vertice tartara ad ima,

Emptor ut haec habeat, teneat, possessor et ipse

Det dono, vendat, titulo vel quolibet ista haec

Transferat in quemvis, nihilum repetente vel hoc qui

45

Vendidit, aut alio, nec facti aut nomine iuris

Quin ibi constituit solemni venditor actu,

Nomineque emptoris fundum, quem vendidit ipsi,

Tam se possidere diu dum nactus eiusdem

Sit possidendi ius. Quod tamen ipse subinde

50

Emptor ut acciperet concessit venditor ipsum

Iure suo donans, expers exinde futurus,

Per se pollicitus per et heredes stipulanti

Emptori pro se nec non heredibus ipsis

Accipienti agrum, qui tradditus usque tueri

55

Praestare immunem, nec defendere ab omni

Coetu, consilio, vel quolibet impediente.

Ad quae supposui, bona singula quaeque moveri

Quaeque minus possint, et quae sunt quaeque futura

Dicere nec contra unquam per se aliosve, nec ulle

60

Aut ratione venire, aut tendere causa

Contra quae supra sunt gesta, subindeque poena

Edicta est dupli quam solvat venditor huius,

De quo his constet, cuius vel parte soluta

Vel non quae supra sunt omnia gesta manento

65

Firmaque, grata, rata et nullo non tempore sunto.

Affuit his, partes agerent dum gesta per ipsas,

Franciscus veteri fabrum de stirpe vocatus

Ceccus, et Albertus Maurus Caprilibus orti,

Acciti ambo testes, partibus ambo rogati.

70

Scripsit Alexander Paulino Patre oriundo,

Publicus et scriba et iudex simul ordine dictus;

Omnia quae his scriptis sunt exarata, nec illa

Publica non fecit posito cum nomine signo

Roboris, et fidei quae sint monumenta perennis,

75

Aeternus ut vigeant istis mandata tabellis.