48. DAMON ECLOGA II
AD LAELIVM TORELLIVM
Flagrabat magno quondam Damonis amore
Chloris Hamadryadum non ultima, quam pater Aegon
Doctus arundinea modulari carmen avena
Erudiit multaque insignem reddidit arte:
5
Seu cantu certare velit pedibusque choreas
Plaudere, seu celeri Nymphas praevertere cursu,
Lethalique procul iaculo transfigere capras,
Imbelles capras, summis dum rupibus haerent,
Aut sese ex alto revolutae in cornua librant.
10
Flagrabat Chloris, tristesque miserrima curas
Lenibat moestis animum solata querelis:
"En mihi contemptique arcus spretaeque pharetrae
Ante pedes, dum me ipse fugis, pulcherrime Damon,
Deflentemque tuo nunquam dignatus amore
15
Et nemorum latebras et inhospita lustra ferarum
Me sine solus obis, et in acres irruis ursos
Aggrederisque apros: ah, te ne vulnere laedant,
Ah, tibi ne validae frangantur dentibus hastae.
Certe ego fida comes, nec tanti ignara pericli,
20
Haererem lateri atque illatos comminus ictus
Exciperem gremioque tuo exanimata iacerem.
O, mihi contingat praedulci occumbere letho,
Optato letho, quo nec felicius ullum
Esse genus possit vitae. Tum denique Damon
25
Et mea magna fides et amor tibi cognitus imo
Tristia nonnunquam eliceret suspiria corde.
Forsan et extinctam tecum miseratus amantem
Extrueres moestum summa sub rupe sepulchrum,
Invida praeteriens qua quondam filia Mopsi,
30
Inscriptum legeret vicino in cortice carmen:
Haud tota interii Chloris, nam maxima nostri
Semper erit pars, incolumi Damone, superstes.
Sed quid ego, heu, miserae mihi ludicra somnia fingo?
Somnia, quae tenues venti dilapsa per auras
35
Dispergunt. Illum multae optavere puellae
Naiades, magnis quamvis e regibus ortae.
Et tamen haud unquam amplexu thalamoque potitae
Dulcia purpureis fixerunt oscula labris.
Non Dryope, non laeta Thoe, non candida Protho,
40
Non et Callirhoe Tyberi genitore superba,
Non Ephyre atque Opis soror, Eridanitides ambae,
Ambae auro et pecudum praestanti vellere dites.
Sed mihi nil obstant haec omnia. Perditus ille,
Ille puer, nostros toto qui pectore sensus
45
Abstulit et caeco patefecit vulnere venas,
Insidet assidue cordi, nec talia curat
Saevus amor, magnos in me dum suscitat ignes.
Quanquam, o, sed Nymphas nobis licet heroinas
Praetuleris, etiamne tuo prohibebis amore
50
Crudelis Damon? etiamne arcere parabis,
Quo minus in sylvas vestigia nota sequamur?
Certe ego, cum libuit nostras deducere in oras
Auribus ignotos Latiis numerosque pedesque,
Saepe tuas lyrico percurri pectine laudes.
55
Tum docui quibus insidiis, quibus artibus olim
Decipias acresque feras pictasque volucres,
Quoque modo informes mediis in vallibus ursos
Ipse queas solus prosternere tutus aprosque.
Nec me carminibus Phyllis, nec blandior Aegle
60
Aequiparat, quamvis tenues inflare cicutas
Docta Aegle, quamvis celebris per compita Phyllis
Agrestem querula moduletur arundine musam.
Invidus (et memini) cum me tua facta canentem
Eridani ad ripas saepe audivisset Amyntas,
65
Agrorum quondam et pecudum praedives Amyntas,
Pinguia cui gelidi parebant pascua Sarni
Inarimeque ferax latisque Insubria campis.
- O, mea si tali celebres decora inclyta cantu
Nympha (inquit) comites inter non ultima nostras
70
Ipsa eris, et Beroe cedet tibi Phyllodoceque -.
Ipse tui sedenim iam tum me ceperat ardor,
Iam tum flamma vorax penetrarat ad usque medullas,
Intonsis ut sola meos testarer amores
Montibus et teneris incidere falce iuvaret
75
Arboribus laudesque tuas, tua nomina Damon.
Quin ego cum calathis olim tibi lilia plenis
Purpureasque rosas immortalesque amaranthos,
Narcissumque crocumque et suave rubentem hyacynthum,
Horrida dum saevis Aquilonibus rigarent,
80
Ausa offerre tuum venissem credula ad antrum,
Sic perii, sic ipsa meo de pectore cessi,
Haeserit ut mediis vox faucibus, et, mihi quae iam
Ipsa diu mecum versans blandissima noram,
Immemori exciderint toto de pectore verba.
85
Sed vos, o Dryades, quaecunque notavimus altis
Carmina corticibus, nostros delete furores.
Forsan et una illum memori de mente fugabo".
Haec simul aetherias Chloris iactavit ad auras,
Oblita infelix serae decedere nocti:
90
Accurrere piae non una e valle Napaeae
Et secum moestae duxere in tecta dolentem.