51. AD IOSEPHVM BOCCAM

Quod te Pierio laudum spes maxima thyrso

Percussit miroque animum calefecit amore,

Clare puer, multo meme mihi charior ipso,

Laetor et has imo nunc demum e pectore voces,

5

Quas ingens expressit amor meus, edere cogor.

Sic cum carceribus laeti exiluere iugales,

Cunctorum primos inter comitatur euntem

Plausus equum, celeri sic in certamine cymbam,

Quae prior effugit metaeque anteacta propinquat,

10

Hortantur turbae et vim animis praestantibus addunt,

Aurea dum voces Divorum ad limina tollunt

Virtutique omnes una plauduntque faventque.

Non te nobilitas ingens, non magna tuorum

Gloria, non clari virtus spectata parentis

15

Inflavit ventoque animum tumefecit inanem,

Quo minus et Musis et Phoebo deditus uni

Tendere Parnassi salebrosa ad culmina gressum

Discuperes vatumque illic avidissimus omnes

Percipere aeternas et pectore condere voces.

20

Quaque alii lusu soliti se dedere inani

Aetate et vigiles studiorum odisse labores,

Ipse unus per te veterum monumenta virorum

Carminaque assidue multos servata per annos

Suspiceres et noscendi rapereris amore

25

Quos pius Aeneas captae post ultima Troiae

Excidia et flammas, totus quibus arserat orbis

Terrarum, Siculis cursus iteraverit undis;

Quas coeli pelagique minas erroribus actus

Pertulerit, diras quasve ille accesserit oras,

30

Cum miseram Didonem igni consumpsit iniquo,

Cum subiit manesque imos atque infera Ditis

Regna et felices potuit eum visere campos,

Elysios campos, sedes ubi certa quiesque

Nos manet, integre quicunque exegimus aevum

35

Et Lethem sine labe pii tranavimus amnem.

Praeterea superas rediens ut sospes ad auras

Venerit in Latium et Laurentia Tybridis arva

Et miseri casus defleverit unus acerbos

Pallantis primo rapti sub flore iuventae,

40

Vtque atram mox iram ultus magnumque dolorem,

Et puerum Lausum, quo nec formosior alter,

Nec virtute animi praestantior induit arma,

Et Lausi genitorem et Turnum occiderit hostem,

Exposcens meritas inimico a sanguine poenas.

45

Sed quid ego haec memorans primae incunabola vitae

Percurro et notis iandudum versor in actis?

Nam quis te potior culti Ciceronis alumnus

Aut fuit, aut certe posthac erit omnibus annis?

Quis fictas autem causas facundius egit?

50

Aut scripsit meditans ornatius? Haud tibi iam tum

Defuit ingenium puero, non culta supellex

Verborum, non delectus, non copia, non ars

Orantis, mentesque hominum, sensusque moventis

Ducentisque omnem quoties libuisset in iram,

55

Clementemve animum. Quae fulmina, Iupiter, et quas

Ipse faces tonitrusque oculis atque auribus hausi?

Improba persequeris dum crimina sontis et acri

Tristior exterres vultu et sermone nocentes?

Aut cum virtutes imitandaque facta bonorum

60

Concelebras coelique effers ad sidera laudes?

Non ego susceptae culpae mihi conscius ipsi

Non timui faciemque atro pallore notavi.

Atque adeo interdum, si quod gessisse videbar

Praeclarum facinus, mire laetatus abivi.

65

Quin mihi succensum magno virtutis amore

Sensi animum, vitii prorsus scelerumque rebellem,

Excultae tantum poterat facundia linguae

Et tua sermonis praesens suadela Venusque.

Ergo age, clare puer, postquam largissima quondam

70

Effudit natura tibi gremiumque sinusque,

Cuius ope immensos suetus superare labores

Ardua doctarum subiisti templa sororum,

Ambrosia et dulci saturatus nectaris haustu:

Ingredere et nunc iam magnis accingere coeptis,

75

Quae decus aeternum domui, quae nomina genti

Clara tuae pariant famamque in secla propagent,

Ingentes et opes cumulent, nec plurima avitis

Non addant titulis monimenta insignis honoris.

Ac velut Eridanus mediis e montibus altus

80

Volvitur Insubrumque inter fluit arduus amnes

Et summas oriens exaequat flumine ripas;

Cum tamen ingessit Ticinus et Addua fluctus

Plena suos, ruit ille ingens per rura minaxque

Et tandem Adriacas victor supereminet undas:

85

Sic quoque erit, cum te sublimi in sede locatum

Consulet et titulis multis et honoribus auctum

Demittet reducem ad sedes patriosque penates

Virtutum iudex et testis Roma tuarum.

O ego tunc imo (superem modo) pectore quanta

90

Gaudia concipiam? quanto mihi concita motu

Laetitia exultent praecordia? Non pater ipse,

Ipse tuus pater insignis probitate manuque

Strenuus et multa notus virtute, nec ipsa

Ipsa magis mater laetabitur et sibi plaudet,

95

Quanquam ambo tete miro amplectantur amore

Atque suis (veterum licet hic exempla parentum

Perquiras fastosque omnes ex ordine volvas)

Charior haud alius fuerit genitoribus unquam.

Perge igitur teque in summo iam culmine siste,

100

Vnde una ostentat tibi maxima praemia virtus.