Basinio da Parma Isottaeus 1, 4

Testo base di riferimento: F. Ferri, 1925

Cura dell'edizione digitale: Michela Naccari


4. Isotta Ariminensis
Sigismundo Pandulpho Malatestae sal. pl. dicit.

Ite iterum in lacrymas, in dulces ite querelas,

      Ite iterum in blandas carmina moesta preces,

Supplicibus votis nostro aspirate labori

      Et medicas aegrae vos adhibete manus.

5

Ocia Mars nobis invidit longa feroxque

      Iam ciet emissis Itala bella Gethis;

Torvaque sanguineo fremit heu Bellona flagello

      Et Iani horrendum iam crepuere fores.

Arma lacessiti Ligures ultricia poscunt

10

      Abduaque obsessis iam fremit amnis aquis;

Iam Veneti quascunque audent in praelia vires,

      Exitio insubrum contribuere ducis.

Dux igitur tanti subeat qui pondera belli

      Quaeritur et Ligures qui tueatur opes;

15

Qui Venetos animo thesauros aequet et armis

      Audeat in tantas impiger ire minas;

Collato tantos turbet qui Marte paratus,

      Impia qui in turpem vertat et arma fugam.

Ad te igitur ventum, dux invictissime, cuius

20

      Iam toto virtus non habet orbe parem,

Cuius mira nimis bello experientia, cuius

      Bello animus, bello dextra fidesque valet.

Tu tantam in molem, tu tantos solus in usus,

      In tantos lectus solus es ipse duces.

25

Tune peregrinas sine me meus ibis in urbes?

      Atque utinam quo mens, pes queat ire meus.

Non sine me fuso ductaveris hoste triumphum,

      Non sine me ornarint laurea serta comas.

Nec tamen invideo, tantis nec honoribus obsto,

30

      Dum redeas patrios victor ab hoste Lares.

Non sine me tantis crescet tua gloria rebus,

      Stet modo, quae nunc est, inviolata fides.

Stet precor ista fides, stet nostri gratia facti,

      Nostra nec externus foedera laedat amor.

35

Nanque ferunt illas, sit vana ea fama, puellas

      Dulychiam forma sistere posse ratem.

Hei mihi posse etiam tua tangere suspicor illas

      Ora, oculis nimium quae placuere meis.

Quid non fingit amor? Procerum stipante corona

40

      Visus es anguigerum nuper adire ducem.

Mille videbantur patulis pendere fenestris

      Naiades, aspectus urbe sequente tuos.

Mirari hae faciem dignos et Apolline crines,

      Hae super aetatem fortia facta tuam.

45

Hae solum imperio dignum te dicere tanto

      Teque unum instantes frangere posse minas.

Has super acer Amor fuerat deus usque secutus,

      Lynce pharetratum cui stat utrinque latus;

Telaque nunc aut has, aut nunc torquebat in illas

50

      Aurea, furtivas matre parante faces.

Heu heu quam timeo. Quid enim non audet amando

      Femina? Credulitas vana sit ista precor,

Brachia nec caro sua det temeraria collo

      Et petat amplexus illa vel illa tuos.

55

Ah potius dirae solvant mea fila Sorores

      Et sint Hyrcanae nostra sepulcra ferae,

Quam tantis miseranda malis tantoque labori,

      Nostrave tot lacrymis vita superstes eat.

Quod te per Superos oro, per si qua relictae

60

      Te tangit pietas, cura fidesve mei,

Per gemitus nostros oro lacrymasque perennes,

      Scripta quibus multis illita nostra vides:

Ne patiare animam hanc tanto languere dolore,

      Neve novus vitae sit mihi finis amor.

65

Quae tua sunt tueare precor, nam nostra periclo

      Vita et libertas iam peritura tuo est.

Corpus honos animus libertas vita pudorque

      Cessere arbitrio morsque salusque tuo.

Nil mihi iam proprium, nil iam commune reliqui,

70

      Praeterquam fidei pignora spemque tui.

Caetera solus habes, memori quae pectore serves,

      Omnia perpetua quae tueare fide.